Matur kistik teratomlar, dermoid kistler, germ hücreli tümörlerdir ve embrioyu oluşturan 3 germ yaprağının bir ya da bir kaçından oluşurlar. Germ hücreli tümörlerin alt grubu teratomlar bunların alt gruplarından biri ise matür kistik teratomlar, nam-ı diğer dermoid kistlerdir.
Şimdi bundan bana ne demeyin lütfen zira dermoid kistlerin hangi grup hücreden köken aldıkları nasıl geliştikleri ve nasıl oluşabildiklerini açıklamak bağlamında önemlidir.
Ama ez cümle bilmeniz gereken en önemli nokta; dermoid kistler selim, iyi huylu, germ hücreli tümörlerdir ve teratomların bir alt grubudur (Detaylar için lütfen sitemizde “Nedir?” bölümüne bakın). (1)
Tertom kelimesi yunanca “Teras” sözcüğünden türetilmiştir ve canavar anlamına gelir. “Dermoid kist” terimi ise ilk olarak 1831 yılında bir atın başından içinde kıl ve yağ içeren kistik oluşumun çıkaran Leblan tarafından veterinerlik kitabında kullanılmıştır(2).
100 yıldan uzun zamandır dermoid kist terimi kullanıla gelmiş ve günümüzde matur kistik teratomların son derece iyi differansiye ve her üç germ yaprağına da ait dokuları içeren kistik tümörler, teratomlar olduğu anlaşılmıştır.
Embriyonun oluşumunda rol oynayan her üç yaprağı da içerdiği için her türlü organı oluşturabilir! Ancak keratinize dokuları oluşturmak daha kolay olduğu için sıklıkla yağ, saç, kıl içerir.
Dermoid Kist (Matur Kistik Teratom) içinde Sebum (Yağlı İçerik)
20 cm dermoid kistin (matur kistik teratom) içinde kemik, saç ve kıkırdak
Asrın sorusu ise; Over kaynaklı dermoid kistin nasıl oluştuğudur. Örneğin 40 günlük bebekte, 6 yaşında çocukta dermoid kist saptanabilirken, 65 yaşındaki kadında da saptanabilmektedir. İçerdiği farklı dokular ilginç olsa bile temelde dikkat çekici olan yumurtalık kaynaklı dermoid kistlerin neden böylesine farklı yaşlarda ortaya çıkabildiğidir.
Bugün için gelinen noktada, yumurtalık kaynaklı dermoid kistlerin, yumurtalıklarda bulunan germinal hücrelerin anormal mayoz bölünmesi sonucu ortaya çıktığını göstermektedir (3). Sorun, bu anormal hücre bölünmesini tetikleyen patolojik sinyallerin ne zaman ve nasıl ortaya çıktığının hala bilinmiyor olmasıdır.
Aslında konu uzun zamandır araştırılmaktadır. Linder ve ark.ları 1975 yılında örneğin bir çok dermoid kistin genetik alt yapısını araştırmış ve tek bir germ hücresinin mayoz bölünmedeki anormalliğinden problemin ortaya çıktığını göstermiştir (4). Ancak buna rağmen hala yukarıda sorduğum “asrın sorusu” cevabını bulamamıştır.
Konumuz yumurtalık kaynaklı dermoid kistler olmasına rağmen vücudumuzda görülen tüm dermoid kistlerin (matür kistik teratomların) dağılımlarına bakıldığında en sık sakrumda yani kuyruk sokumunda saptanır (%57). Ciddi derttir. Çeken bilir :-).
Üreme organlarında yani gonadlarda ise görülme sıklığı %29’dur. Karın zarının arkasında (retroperitoneal) bölgede görülme sıklığı %4 ve rahim ağzında görülme sıklığı ise %3’dür. Gerçekten ben görmedim ama literatürde rahim ağzında da görülebildiği yazıyor 🙂 (5, 6)
Matur Kistik Teratom (Dermoid Kist) İçinde Diş
Dermoid kistlerin en sık görüldüğü yaş aralığı 20 – 40 yaş arasıdır. Ama her yaşta görülebilir.
Kaynakça
1. http://emedicine.medscape.com/article/281850-overview
2. Comerci JT Jr, Licciardi F, Bergh PA, Gregori C, Breen JL. Mature cystic teratoma: a clinicopathologic evaluation of 517 cases and review of the literature. Obstet Gynecol. 1994 Jul. 84(1):22-8.
3. Sabol M., Car D, Musani V et. al The Hedgehog signaling pathway in ovarian teratoma is stimulated by Sonic Hedgehog which induces internalization of Patched. Int J Oncol. 2012;41(4):1411-1418.
4. Linder D, McCaw BK, Hecht F. Parthenogenic origin of benign ovarian teratomas. N Engl J Med. 1975; 292(2):63-66.
5. Grosfeld JL, Billmire DF. Teratomas in infancy and childhood. Curr Probl Cancer. 1985 Sep. 9(9):1-53.
6. Swamy R, Embleton N, Hale J. Sacrococcygeal teratoma over two decades: birth prevalence, prenatal diagnosis and clinical outcomes. Prenat Diagn. 2008: 28(11):1048-51.